thời gian gần đây, cùng với sự bùng nổ của mạng tầng lớp và thương nghiệp điện tử, bán hàng online đã trở nên một nghề rất hot. Nhìn qua thì cũng khá dễ dàng, nhẹ nhàng, từ sinh viên, chị em công sở kiếm thêm đến mẹ bỉm sữa nghỉ ở nhà rỗi rãi, ai cũng có thể bán hàng online. Mặt hàng thì chao ôi vô kể, đồ ăn sống, đồ ăn chín, đồ ăn vặt, đặc sản vùng miền, áo quần, giày dép, mỹ phẩm… cái gì bán được trên đời (mà không bất hợp pháp) là hội bán hàng online cân tất.
Nghề này cũng được đồn có nhiều điều hấp dẫn, mà ngon nhất chính là thu nhập. Cứ nhìn xung quanh mà xem, khối người chỉ bán hàng online mà kinh tế khấm khá, mua xe, thậm chí mua nhà. Nhưng thực tại, cái gì kiếm ra tiền đều chẳng dễ dàng. Để có được những thành quả ấy, họ đều phải đánh đổi. Với hội bỉm sữa bán hàng online họ có đến 1.001 câu chuyện trong nghề “ngang trái” này.
Bận tối mắt tối mày, chăm hàng ngang với con mọn
Bán hàng online có đủ thứ tiện, chẳng cần cửa hàng, cửa hiệu, chỉ cần đầu tư hàng, để ở nhà, đăng bán, ai hỏi thì đáp. Nên chỉ cần tranh thủ lúc nhàn rỗi, vừa đi làm mướn ty vẫn làm ngon ơ. Đấy hẳn là suy nghĩ của rất nhiều người về loại hình kinh doanh mới của thế kỷ 21. Nhưng có thật thế không?
Cũng vì tin rằng, bán hàng online ngon lắm song nhàn vì đằng nào chẳng ôm máy tính làm việc cả ngày, bán tốt sẽ có đồng ra đồng vào bổ trợ cho khoản lương rất bình thường của công việc văn phòng, Thu Hà đâm đầu vào đồ xách tay. Dính vào mới biết, mỗi ngày cô dành 3 - 4 giờ hoặc hơn để chụp ảnh, up bài bán hàng, đáp inbox, tham vấn khách, mà vẫn phải đảm bảo việc chính.
Hà bán trên Facebook cá nhân, nên đa phần bạn bè vào ngó nghiêng. Người mua cũng có, nhưng người này người kia vào cợt, đẩy comment “lấy tương tác” cũng chả ít, cứ thấy thông báo lại lội vào xem, lắm lúc điên cả người vì bị trêu, mà lờ đi cũng không xong vì sợ ngó lơ khách sộp. Đó là chưa kể thời gian bỏ ra để nghiên cứu thị trường, khuynh hướng, sản phẩm đang sale, sản phẩm best seller từ nước ngoài, đêm hôm thức săn sale nữa chứ. Cũng chính do vậy, mà có lúc cô lơi là, chậm trễ deadline, có lúc còn bị sếp nhắc.
Còn với mẹ hai con Trần Hồng Minh, việc bán online những sản phẩm thực phẩm chức năng tới từ Úc, nơi chị từng sống ở đó 2 năm không khiến chị gặp khó với nguồn hàng, nhưng chỉ tính thời gian xử lý đơn, rao bán hàng, tham mưu khách hàng… vừa phải lo vẹn tuyền việc nhà cửa đã thấy muốn quá tải. Xưa chị nghĩ nghỉ việc truyền thông phải trực đêm hôm, trực Tết, không có thời kì chăm lo cho con cái và gia đình, nghỉ rồi mới biết giờ mình còn không có thời kì hơn. Chơi với ngủ thì miễn đi vì thời gian cho bản thân càng thu hẹp lại. Đi du lịch thì cũng chỉ có dịp, có lúc tuy đúng là không cần phải chen chân vào lúc lễ, Tết thôi.
Bỏ tiền chục triệu nhận về chục ngàn, rủi ro chực chờ
Thực ra nếu bán hàng online mà có duyên, gặp khách thuận lợi, hàng hóa chạy đều, biết cách tính toán giá thì thu nhập sẽ rất khá (không khá ai đâm đầu vào bán, phỏng ạ). Lãi to hay không thì cũng tùy mặt hàng, thí dụ như mỹ phẩm xách tay chả hạn, giá niêm yết trên web rồi, lãi cốt tử dựa vào việc có deal, có giá giảm riêng cho thành viên hay samples, tích điểm tặng kèm, tích tiểu thành đại cũng tạm ổn. Với hàng thời trang, áo xống, đồ gia dụng, phụ kiện này kia hoặc đồ homemade thì có khả năng kiếm hơn, nếu làm khéo và đắt khách. Nhưng đời chẳng như là mơ, đầy người đầy lúc bị ế, nhìn đống hàng tồn mà chỉ muốn dẹp tiệm luôn.
nho nhoe kinh doanh nông sản với tiêu chí, chỉ bán thứ mình dùng, dùng hàng mình bán, có thời Mai Lộc ngập trong các đơn hàng nào rau củ, nào gà bò cá lợn từ Thanh Hóa, Hòa Bình, Mộc Châu, toàn do bạn bè tin tức từ các vùng đó tuyển lựa, gửi về cho. Lãi chẳng được mấy nhưng Facebook dìu dặt người hỏi han, rộn rịch chia hàng đưa đơn, rồi nhà lại có của con vật lạ ăn hàng tuần, nàng ta tự tín lắm.
Sau bận việc cơ quan, Lộc chỉ bán chuyên khoai mật. Đó là khi bỏ ra hàng triệu nhập hàng, bán hết chỉ thu về tiền trăm, tiền chục. Số là Lộc tự tin mua khoai mật canh tác hữu cơ trên miền núi về bán. Cả tiền vận tải, cả tiền khoai vốn đã hơn 3 triệu/tạ. Mấy ngày đầu khoai chưa xuống mật thì không sao, mà bắt đầu xuống mật là chúng nó thi nhau… hà. Lũ sâu khoai ở đâu ra không biết thi nhau đục khoét, ăn rỗ hết cả khoai, thâm đen ngoài mặt, bán được cho ai nữa! Mỗi ngày trôi qua, nhìn đống khoai chất chồng là một ngày Lộc muốn khóc, vì không những vốn đi đời nhà ma mặc cả nhà còn xông vào chửi "dại", "tha rác về nhà".
Còn Thu Hà thì đắng cay với kỷ niệm bỏ mấy chục triệu đi Quảng Châu lấy áo quần, túi xách về bán, nhưng không có kinh nghiệm, chọn đồ xấu nên về nhà ế dài răng, kết cục tưởng ẵm được cục tiền to tiêu Tết, nào ngờ thu về tiền lẻ, rồi không biết quản lý nên tiền cũng hao hụt hết.
Chủ shop online: Bên ngoài thảo mai bên trong "hóa thú"
vơ những nỗi khổ ở trên, tạm gọi là do chủ quan, ừ thì do mình dại, cho mình chưa có duyên, chọn manh mối hàng hóa chưa ổn, nhưng điên đầu nhất với hội bán hàng online là gặp khách trời ơi đất hỡi. Đố có shop online nào, dù bán hàng có tâm đến đâu, ngọt (thảo mai) cỡ nào mà chưa từng dính “phốt” với khách hoặc với ship.
Có những khách cả năm ẽo ẹt hỏi giá nhưng đến lúc chốt đơn thì lờ lớ lơ. Mà lạ, cứ thấy đăng hàng gì lại vào hỏi, không đáp kiểu gì cũng bị mắng là kiêu với láo, nhưng giải đáp xong biết chắc cũng chẳng bán được hàng, vừa mất thời gian vừa rước bực vào thân. Có khách “máu” mua hàng, vui tay inbox, comment hỏi giá vào giờ nghỉ trưa mà chưa kịp trả lời, “đứa bán hàng online” thể nào cũng ăn chửi tội “khinh khách”.
Rồi khách bùng order, đặt chán chê rồi đổi ý, ship đến nơi gọi 8.000 cuộc điện thoại mà khách mải ngủ chẳng thèm nghe hoặc thẽ thọt: "Thôi chị không mua nữa", chịu phí ship 2 lần để quay đầu về đã lỗ, lại còn ăn thêm combo chửi của ship. Muốn “hóa thú” nhất là gặp các khách vặn này kia, hoặc đề đạt về chất lượng hàng kiểu “chị thấy trên mạng”, “chị nghe bảo”. “Chính mình đi mua tại store, về có bill mua hàng đầy đủ, cho xem rồi vẫn không tin, lại đòi trả lại”, chị Hà tấm tức kể về một kỷ niệm buồn khi dấn thân vào bán hàng online.
À lại còn chuyện ship, nhỡ ship đến không đúng giờ, ship đắt (do quãng đường chuyển vận xa mà lãi không đủ để bù) hay hôm ấy mặt ship sưng lên với khách, quát khách, chủ shop online cũng phải hứng hết. Nếu ship làm vỡ, móp, hỏng hàng thì shop cũng là người bị bắt đền, lạ lùng vậy đó anh chị ơi.
Mà lạ nhất là dù có muốn “hóa thú” đến đâu, nổi điên đến đâu, đố shop (có tâm) nào dám quát lại, nói xẵng với khách, mà vẫn phải khiên chế khôn xiết, nhỏ nhẹ thảo mai như con nai, còn không á, xác định sẽ bị khách bóc phốt lên đủ thứ group buôn bán, triệt luôn đường làm ăn.
cõi trần dị nghị, bạn bè unfriend
Cái “bọn bán hàng online” cũng là trùm mang tiếng hóng phốt câu like, tạo drama để vấn tương tác, nào bị vong theo, nào gặp tai nạn, nào ông này bắt bồ bà kia lộ clip nóng. Không giỏi hóng hớt hay bịa chuyện, tạo tin giật gân thì tương tác kém, mà hóng trượt thì người đời hùa vào mắng cho. Nhiều khi vào nhóm kín tâm sự nói xấu mẹ chồng, thở than con ốm hay nhờ hiến kế làm nóng chuyện phòng the, người ta mò vào trang cá nhân thấy bán hàng thế là y như rằng tiếng rằng. Hễ ai đó đưa tin thất thiệt, y như rằng mình ở không cũng bị réo tên “đúng là bọn bán hàng online”.
Ai bán hàng online chỉ là nghề tay trái mà “lộng hành” trên Facebook cá nhân, thể nào cũng có lúc bị sếp dằn mặt, tinh tế thì vào hỏi mua hàng bằng giọng rất kháy: “Em tôi khéo quá đi làm vất vả thế vẫn có thời gian kinh doanh”, thâm hơn thì giao cho thêm việc để “cho em có thêm thu nhập từ nghề” hoặc cho hẳn email nhấc tất tật nhân sự về việc không làm việc riêng ở văn phòng, tủ lạnh chỉ dùng đựng nước uống, đồ ăn phục vụ cho viên chức (chứ không đựng thịt đông, rau cỏ, xúc xích chả cốm để bán hàng, ok?).
Bạn bè thấy phiền vì sớm trưa mở newsfeed lên là thấy quảng cáo hàng, xã giao thì lâu lâu like cho một cái, nhưng thấy hoài mà không (muốn) mua cũng gai mắt nên thôi unfriend cho lành (mà có khi nó vẫn follow đứa khác bán hàng online mặt hàng khác thường ngày).
Nỗi buồn ấy, chỉ người trong cuộc mới thấm. Như mẹ 3 con Như Quỳnh, nghỉ việc để bán hàng online 3 năm nay tâm tình: “Nhiều khi nhớ đến phát điên cảm giác được gặp đồng nghiệp hàng ngày, rụm giờ cơm trưa, thảng hoặc lại đi team building. Mình nghỉ làm lâu rồi cũng ngại và chán cảnh công sở, nếu xin việc lại cũng lo không kiếm được nhiều như bán hàng.
Dù vậy, từ sâu thẳm mình vẫn thèm có một công việc ổn định để được chồng, gia đình chồng công nhận, chứ bán hàng online vẫn bị tiếng là ở nhà ăn bám, dù mình kiếm gấp 3 lần hồi xưa. Ở nhà ngồi ôm máy tính, chat chit với khách hàng mãi nó cũng ngố người, lại không được mặc đẹp, thấy mình kém quyến rũ đi.
Giờ mình mong kiếm được chỗ nào đi làm mà nhàn nhàn, ổn định một tí kiểu đi dạy tiếng Anh theo ca chẳng hạn, để có môi trường làm việc, có đồng nghiệp, được ăn mặc đẹp đẽ, tận dụng được kiến thức, khả năng của mình mà vẫn có thời kì để bán hàng online, đó là hoàn hảo nhất nè!”.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét